โรธอยู่ นี้เป็นวิโมกข์ข้อที่แปด. ธรรม 8 อย่างเหล่านี้ ควรทำให้แจ้ง.
ธรรม 8 อย่างเหล่านี้ จริงแท้แน่นอน ไม่ผิด ไม่เป็นอย่างอื่น พระตถา-
คตตรัสรู้แล้วโดยชอบด้วยประการฉะนี้.

ว่าด้วยธรรมหมวด 9

[454] ธรรม 9 อย่าง มีอุปการะมาก ธรรม 9 อย่าง ควร
เจริญ ธรรม 9 อย่าง ควรกำหนดรู้ ธรรม 9 อย่าง ควรละ ธรรม 9 อย่าง
เป็นไปในส่วนข้างเสื่อม ธรรม 9 อย่าง เป็นไปในส่วนพิเศษ ธรรม
9 อย่าง แทงตลอดได้ยาก ธรรม 9 อย่าง ควรให้เกิดขึ้น ธรรม 9 อย่าง
ควรรู้ยิ่ง ธรรม 9 อย่าง ควรทำให้แจ้ง.
[455] ธรรม 9 อย่าง มีอุปการะมากเป็นไฉน. ได้แก่ธรรมมี
โยนิโสมนสิการเป็นมูล 9 คือ เมื่อกระทำไว้ในใจ โดยแยบคาย ปราโมทย์
ย่อมเกิด ปีติย่อมเกิดแก่ผู้มีปราโมทย์ กายของผู้มีใจประกอบด้วยปีติย่อม
สงบ ผู้มีกายสงบ เสวยสุข จิตของผู้มีสุขย่อมตั้งมั่น ผู้มีจิตตั้งมั่นย่อมรู้
ย่อมเห็นตามเป็นจริง เมื่อรู้เห็นตามเป็นจริง ตนเองย่อมหน่าย เมื่อ
หน่าย ย่อมคลายกำหนัด ย่อมหลุดพ้นเพราะคลายกำหนัด ธรรม 9 อย่าง
เหล่านี้ มีอุปการะมาก.
[456] ธรรม 9 อย่าง ควรเจริญเป็นไฉน. ได้แก่องค์เป็นที่ตั้ง
แห่งความบริสุทธิ์ 9 อย่าง คือ ศีลวิสุทธิ ความหมดจดแห่งศีล
เป็นองค์ เป็นที่ตั้งแห่งความบริสุทธิ์ จิตตวิสุทธิ ความหมดจดแห่งจิต . . .